Realiteti dhe imagjinar në poezi nga Yang Jijun Nga Prof. Jeton Kelmendi PhD

Yang Jijun është poet me një qasje të veçantë në të shkruarit e poezisë. Ai spikat kuptimin dhe filozofinë e tij të poetike, e cila, është një përqasje ndaj realitetit tjetër që e sheh me syrin e kuptimit brenda fushës së jetës njerzore të shkruar në kohë dhe hapësirë. Transformimi nga realiteti që ai sheh në atë në mendjen e tij është një rregull i zakonshëm i krijimit letrar, por për Yang Jijun, transformimi është shumë i personalizuar, pasi ai shpesh filtron, zhvendos dhe ndryshon gjërat dhe situatat që sheh në jetën e tij, duke transformuar ato në imazhin e tij me dridhje guri vezullues shprehet Wu Towen, një studjues I njohur klinez. Përgjatë leximit të poezive të tij, si njohja e pare që krijova me autorin gjeta forma të larmishme të të shprehurit për gjërat që e rrethojnë poetin Jijun, e natyrshëm ngjarje të cilat rrjedhin nëpër poezitë e këtij libri po sikur lumi që ecën nëpër shtratin e vet. Për mua këto poezi janë të natyrës soditëse, si ndërrimi I ditës, që përjell natën dhe kësi soji lidh pakëputshmërinë e e kohës. Mbase mund të jetë edhe qëndrimi i Yang Jijun ndaj jetës si koncept në zhvillimin e të gjitha gjërave, për të cilat ai shpërfaq ndjesinë poetike, por edhe njerëzore. Është një gjë e mirë që ai e mban pjesën më të vështirë të jetës së tij në meditim dhe e shkruan atë në poezi. Libri me poezi “Drita e fundit” e Yang Jijun, të cilin e kam përkthyer nga Gjuha Angleze është plot me imazhe dhe pamje nga epoka tradicionale, ndërsa modeli i poezive është kryesisht i errët, si fytyra e një njeriu në meditim. Sikur kërkon diçka nëpër hapësirën që e rrethon poetin. Duke paraqitur vetminë e njeriut modern në imazhet tradicionale kineze dhe duke zbërthyer modelet e brendshme të mbështjella në të, zbulohet një dëshirë e caktuar e fshehur në vetminë e njeriut të sotëm. Ka sekrete në poezitë e Yang Jijun dhe ndershmëria e tij është maskuar në to, si një “nëndetëse e fshehur” që fshihet nën ujë. Kështu e shikon ai jetën, me një perspektivë të fshehur. Ai vetë është i “fshehur”, dhe “unë” në vetën e parë shfaqet rrallë në poezitë e tij. Poeti fshihet gjithmonë në hije, duke vëzhguar dhe regjistruar pa lëvizur dhe duke shprehur një dëshirë të caktuar për jetën pa lëvizur. Një zog i madh që ruan një nëndetëse të fshehur është një përfytyrim mjaft delikat, një mall i ngjallur nga impulset e brendshme të poetit. Poezitë e Yang Jijun duket se shfaqin një botë përplotë zhgënjime, deshira dhe qasje reale me të cilat ai e ndërton botën e vet poetike, ku njeriu nuk është vetëm përsoni që e shohim, por ka edhe shumë gjëra me të cilat njeriu jeton dhe madje edhe e bën jetën të ketë kuptim në sensin plotë të kuptimit. Për lexuesin e këtij libri mund të shihet qartë se kur Yang Jijun merret me realitetin në poezitë e tij, ai tenton të ndërtojë realitetin nga jorealiteti, duke ndërtuar brenda vetes një realitet ideal që zvarritet nga çështjet e shumta që e përcjellin realitetin, sidomos ketë realtet që po e jetojmë në postmodernizëm. Si rezultat, ka një kuptim prej shumë kuptimësisë në jetën e sotme, një poezi brenda kuptimit dhe një kuptim jo të zakonshëm në poezinë e tij. Kjo është ndoshta ajo që e bën pikëpamjen e tij për realitetin kaq të veçantë dhe ajo që e bën stilin e tij krijues interesant. Simbolet në poezinë e Jijun fshehin shpesh realitetin imagjinar nga bota reale e njohur për ne, duke na sygjeruar një alternative tjetër për t’iu qasur jetës.