Botohet “Syri Blu” I Engjëll I. Berisha

Doli nga shtypi libri më i ri “Syri Blu” I Engjëll I. Berisha. Edicioni ndërkombëtar i botimeve IWABOGDANI i cili e ka botuar kete libri e vlereson si nje nga librat me te mire me poezi Te botuar ne Kosovo në dekaden e Fundit.

Mendime shkurt për autorin

Poezia e Berishës në një mënyra paraqet botën sentimentale me të cilën spikat përjetimet dhe ngjarjet që ka kaluar autori dhe njeriu shqiptarë në Kosovë. Duke qenë tanimë një autor që ka përvojën në shkrimtarinë letrare e veçmas atë poetike, Berisha me shumë mjeshtri ndërton një komunikim poetik që ngre një stil të tij shumë të bukur, madje do të thoja se këtë komunikim ai e ndërton bukur, që nga fjalori, tematologjia, kujdesi me fjalën dhe deri tek pedantëriashprehëse. Për mua ky libër poetik padyshim se është libri më i realizuar artistikisht i autorit, por edhe është një nga librat më të mirë të botuar në Kosovë në dekadën e fundit, pra libërme poezi.

     Prof. Dr. Jeton Kelmendi, Prishtinë.

Poezia e Engjëll I. Berishës lidhë imazhe së bashku si shtrëngim i rrezeve të diellit nën hijet e mesditës. Poezia e tij e mirëpret lexuesin në një dhomë të qetë ku dashuria dhe largimi bien në kontakt me një ton të qetë. Ajo që ka më së shumti rëndësi në këto poezi është kontakt i rastit i një dore, i një vështrimi të fundit, apo kujtimi i një fytyrë. Këto poezi janë intime me çdo gjë që zhduket shumë shpejt.

Bill Wolak, ShBA.

Poezia e Engjëllit I. Berisha po përfaqëson nivelin e lartë të shprehjes artistike. Ajo shpreh arritjet moderniste të krijimit imagjinativ, duke theksuar potencialin emocional të vlerave që na godasin. Kjo imagjinatë po bën harmonizimin artistik në sferat bashkëkohore entropike konceptuale. Ky lloj trajtimi i aspekteve të ndryshme të realitetit tonë zbulon strukturat e thella që na japin elementët e kërkimit shpirtëror. Kjo e bën këtë poezi të bukur dhe dramatike të plotë të fuqisë pragmatike të metamorfozës dhe tejkalon nivelin ekzistues të mjediseve të polarizuara për të bërë kontradiktat, ku takohen kaoset në zhvillimin e hulumtimit të autorit për një kozmos që do të përforcojë edhe energjinë e lexuesit.

Acad. Prof. PhD Dmytro O. Chystiak European academy for Sciences, Artsand Letters Kyiv national Taras ShevchenkoUniversity.

Akordimi i ambientit me ekspresionin e tij të paskajshëm, në rezonancë me brendinë e zotëruar nga dëshira për mirëkuptim, është provokimi më i madh që i ka dhënë gjithmonë nxitje artistit. Përndryshe, askund thellësia nuk është më afër lartësimit se sa mveshja e fjalëve të zgjuara në përditshmërinë tonë drejt brigjeve të befasive permanente, si një mister i koncentruar i poezisë. E them këtë me krejt bindjen, dhe me siguri, edhe me rrezikun për të qenë i përsëritur, por çdo herë duke patur shansin për të prurë argumente të reja.

Engjëll I. Berisha është një poet i ekuilibrit, madje dhe atëherë kur vetë gravitacioni i hapësirave dhe kohërave, vetë proklamohet, por kjo nuk donë të thotë se mund të jetë i mundur apo i pushtuar! Me rëndësi për ne është fakti se poeti shqiptar i pushton edhe zemrat e lexuesve të huaj.

Daniel Marian, Bukuresht.

Në një kohë të tillë, në marrëdhënie e në gjendje të tillë, arti shndërrohet herë në dhimbje, herë në ngushëllim shpirtëror, në katarsë shpirtërore, gjë që përligjet nëpërmjet të shprehurit simbolik e metaforik ose të drejtpërdrejtë. Arti i frymëzuar nga gjendja e tillë tragjike shndërrohet para së gjithash në dhimbje e vuajtje.

Pësimi në një kohë të tillë kur mëzi frymohet dhe mbahet drejtpeshimi shpirtëror, mendor e veprues, është i madh, madje mund të thuhet rrënues e tragjik. Pra, nëpërmjet vargut, poeti shpreh, dashurinë, pse jo edhe trishtimin, pësimin, dhe i kundërvihet një gjendje të tillë; ai ka vetëm fjalën e vet, të vetmin mjet – po ia morët vargjet / ç’i vlen shpirti; nëpërmjet të cilit shpreh pakënaqësinë dhe pajtueshmërinë dhe kërkon dalje nga kjo gjendje.

 Prof. Dr. Anton NikëBerisha, Prishtinë.

Një lexim universal që nuk duhet ta humbim

I lodhur nga mënyra me të cilën dehja e fatit i kalon pjesët e saj, Engjëll I. Berisha qëndron përpara aeroplanit spektakular të kujtesës dhe udhëton nëpër kohët që e kanë sjellë për të e sotmja.  Përkujtues, – po,  analitike gjithashtu,  ai peshon shkallët e brishta të një stadi që nuk përmbush të gjithë ndjenjën e ngjitjes, duke u kthyer në gropa të momenteve të aviditetit më të madh.  Sa kohë për një moshë !, madje edhe përtej përvojës së sugjeruar të jetës në emërtimin e titullit – shpjegues  që do ta kapërcejë këtë koment – është lakuriqësia e një organi organik të ndjeshëm dhe të ngushtë për valët që fatkeqësia propozon në çdo hap që është,  e synon të ngjitet.

Pa anestezi apo maska, por me metaforë të ndritshëm, poeti na jep lidhjet e tij në arsye, në intimitet, në kuptimin më të ngushtë, në dashuri dhe shkëputje, në hidhërime, në kujtime – madje në alegori të komplotuara mbi mitologjinë klasike – gjithmonë në mënyrë të drejtë në të cilën mundemi të shohim ndjenjën e vërtetë dhe krejtësisht të qartë, diafanoze ( e tejdukshme) dhe të butë. Nëpërmjet kohëve të ndryshme në të cilat ne mund t’i ndjekim hapat e tij, ai zbulon një udhëtim përmes asaj që ka ekzistenca të virtytshme, të shkreta dhe të fundme.

Engjëlli, kalon nëpër këto poema të përshtatura për stoikët që nuk do të harrojnë, për të vendosur në çdo qelizë faqet e një jete të rastësishme që luftojnë për temperamentin. Poezia e tij është një lexim universal që nuk mund ta humbim.

Ricardo Rubio
Buenos Aires, Argjentinë.